Ba Ngoai truong
Hillary Clinton viet nhat ky rat hay.
Xin moi doc va chu y
den tinh yeu cua Ba danh cho chong minh.
Hillary Rodham Clinton - Living History
Trở lại những ngày đầu
Khi gặp Bill Clinton, cô Hillary Rodham thuộc
trong số 27 nữ sinh viên của tổng cộng 235 sinh viên của Đại học luật Yale. Thời điểm đó
Bill Clinton là một trong những ngôi sao của trường (Lời người dịch - LND).
Thật không thể không để ý tới Bill Clinton vào mùa thu 1970.
Khi đến Yale, anh ấy trông như một người Viking Bắc Âu rất “ngầu” hơn là một
sinh viên từng nhận học bổng Rhodes trở về Mỹ sau hai năm tại Oxford. Cao và
đẹp trai với bộ râu nâu đỏ và mái tóc quăn bờm, anh ấy cũng toát lên sức sống
từ vẻ trầm tư. Khi lần đầu tiên gặp trong sảnh sinh viên, tôi thấy anh ấy nói
chuyện trước một nhóm sinh viên bu quanh lắng nghe có vẻ thích thú. Lúc đi
ngang qua, tôi nghe anh ấy nói: “…và không chỉ bấy nhiêu đó thôi, chúng tôi còn
trồng được những quả dưa hấu to nhất thế giới”. Tôi hỏi người bạn: “Ai vậy?”.
“Ồ, đó là Bill Clinton, anh bạn trả lời - Cậu ấy là dân Arkansas và tất cả cậu
ấy nói tới trước tới giờ chỉ gồm bấy nhiêu đó thôi”!
Chúng tôi không thực sự nói chuyện với nhau cho đến ngày
cuối cùng của khóa học vào mùa xuân 1971. Cùng tình cờ ra khỏi lớp về nhân
quyền và chính trị học của giáo sư Thomas Emerson, Bill hỏi tôi đi đâu. Khi
nghe tôi nói đến phòng đào tạo để ghi danh khoá học tới, anh ấy cho biết mình
cũng đến đó. Khi cùng đi, anh ấy khen chiếc váy hoa dài của tôi. Lúc nghe nói đến
chiếc váy do mẹ may, anh ấy bắt đầu hỏi lấn sang chuyện gia đình và nhả cửa của
tôi.
Chúng tôi cùng xếp hàng cho tới khi cả hai cùng tới bàn ghi
danh. Cô nhân viên ngẩng đầu hỏi: “Ô hay, Bill, làm gì ở đây vây? Anh đăng ký
rồi mà!”. Tôi bật cười khi nghe anh ấy thú thật rằng anh chỉ kiếm cớ theo tôi.
Quãng đường dài mà chúng tôi đi cùng nhau sau đó đánh dấu buổi hò hẹn đầu tiên.
Cả hai chúng tôi đều muốn xem cuộc triển lãm Mark Rothko (họa sĩ phái trừu
tượng người Mỹ gốc Latvia , 1903 – 1970) tại phòng nghệ thuật Yale. Tuy nhiên,
do có tranh chấp về lao động, vài toà nhà trong khuôn viên trường học đã phải
đóng cửa, trong đó có viện bảo tàng.
Khi tôi và Bill đi ngang, anh ấy nảy ra ý nghĩ rằng chúng
tôi có thể lọt vào bên trong nếu đề nghị nhân viên bào tàng cho chúng tôi vào
nhặt rác trong sân. Nhìn anh ấy nài nỉ tìm cách cho chúng tôi vào, lần đầu tiên
tôi nhận ra khả năng thuyết phục trong hành động của anh ấy. Cuối cùng cả hai
chúng tôi cũng được tham quan viện bảo tàng. Chúng tôi đi hết phòng này tới
phòng khác, nói về Rothko và hội hoạ của thế kỷ 20. Tôi phải thú nhận rằng tôi
rất ngạc nhiên trước những vấn đề anh ấy quan tâm cũng như kiến thức của anh ấy về
những chủ đề mà thoạt tiên có vẻ không hợp với người “chàng Viking” có gốc gác
Arkansas.
Chúng tôi kết thúc công việc nhặt rác trong sân của viện bảo
tàng. Tôi đến ngồi trên chiếc dùi khổng lồ của bức tượng Draped seated woman
của Henry Moore và chúng tôi nói chuyện tới sẩm tối. Tôi bắt đầu nhận thấy anh chàng
Arkansas này phức tạp hơn ấn tượng ban đầu. Đến nay, anh ấy vẫn có thể khiến
tôi ngạc nhiên với những kết nối mà anh ấy đan dệt giữa ý tưởng và từ ngữ cũng
như cách anh ấy trình bày vấn đề nhẹ nhàng. Tôi vẫn yêu cách anh ấy tư duy và
cách anh ấy thể hiện ở ngoại hình. Một trong những điều đầu tiên tôi chú ý ở
Bill là bàn tay. Cổ tay nhỏ và ngón tay thon trông như bàn tay nhạc sĩ dương
cầm hay bác sĩ phẫu thuật. Khi lần đầu tiên gặp nhau thời sinh viên, tôi rất
thích ngồi ngắm anh ấy lật sách. Bây giờ bàn tay đó đã có những dấu hiệu của
năm tháng, sau hàng ngàn cái bắt tay, những cú quật bóng golf và hàng dặm chữ
ký. Đôi tay, như chủ nhân của nó, bắt đầu nhăn nheo nhưng vẫn đầy sức sống,
quyến rũ và tình cảm.
Mùa hè năm đó, Bill Clinton theo Hillary đến California, nơi
bà làm thư ký cho một công ty luật ở Oakland (LND).
Cuối hè, chúng tôi trở về New York và thuê gian trệt căn nhà
số 21 đại lộ Edgewood, với giá 75 USD/tháng. Trong gian nhà có phòng khách, lò
sưởi, phòng ngủ nhỏ., phòng thứ ba dùng làm phòng đọc và phóng ăn , phòng tắm nhỏ
và cái bếp “thời tiền sử”. Sàn nhà không phẳng và đĩa có thể rơi ra khỏi bàn ăn
nếu chúng tôi không chêm thêm chân bàn. Tường đầy khe nứt đến mức chúng tôi
phải nhét giấy nêm kín để tránh gió lạnh. Dù vậy, tôi yêu căn nhà đầu tiên của
chúng tôi. Sau Giáng sinh, Bill đánh xe từ Hot Springs lên Parl Ridge (bang
Illinois ) đến thăm gia đình tôi. Bố mẹ tôi đã gặp anh ấy mùa hè trước nhưng
tôi vẫn sợ vì bố tôi có tật chỉ trích thẳng thừng các bạn trai tôi. Tôi có thể
hình dung bố sẽ nói gì khi thấy một gã theo chính kiến dân chủ với khuôn mặt có
hai bát tóc dài như Elvis Presley. Mẹ tôi lại thích Billl, nhất là cái khoản
anh ấy hăm hở phụ mẹ rửa bát. Tuy nhiên, điều khiến mẹ tôi bị Bill thực sự
chinh phục là sự tranh luận của anh ấy về về quyển sách triết mà mẹ đọc từ hồi
đại học. Với bố tôi, thoạt đầu tình hình diễn biến có vẻ chậm nhưng sau đó
không khí được làm nóng khi hai người cùng đánh bài hoặc xem bóng đá trên
truyền hình. Đám bạn tôi cũng thích anh ấy. Sau khi tôi giới thiệu Bill với
Betsy Johnson, mẹ cô ấy – bà Roslyn – đã níu tôi vào góc phòng, nói: “Bác không
cần quan tâm cháu làm gì nhưng đừng để gã này vuột mất. Hắn là tên duy nhất mà
bác thấy có thể làm cho cháu cười”.
Sau khi học xong trường luật vào mùa xuân năm 1973, Bill đưa
tôi đi dạo trong chuyến đi châu Âu lần đầu tiên của tôi (…). Đến London, Bill
đã chứng tỏ mình là một hướng dẫn viên tuyệt vời. Chúng tôi trải qua hàng giờ
quanh tu viện Westminster, Phòng triển lãm nghệ thuật Tate và trụ sở Quốc hội Anh.
Chúng tôi lang thang từ Salisbury đến Lilconn, đến Durham rồi York, dừng lại
một chút để ngắm tàn tích một tu viện làm cho bị hoang phế bới đạo quân
Cromwell năm nào hay vẩn vơ đi qua các ngôi vườn của một biệt thự quê khổng lồ.
Rồi, khi hoàng hôn buông xuống vùng hồ tuyệt đẹp District of England, khi chúng
tôi ngôi trên bờ hồ Ennerdale, Bill hỏi cưới tôi…
Tôi rất yêu anh ấy nhưng tâm trạng ngổn ngang những lo nghĩ
về tương lai và cuộc sống; vì vậy, tôi đã trả lời: “Không, không phải lúc này”.
Ý tôi muốn nói: “Cho em thêm thời gian”. Mẹ tôi đã chịu nhiều đau khổ bởi cuộc
hôn nhân đổ vỡ dẫn đến ly dị của ông bà ngoại tôi và thời niên thiếu cô đơn đầy
buồn tủi của mẹ đã in đậm trong tim tôi. Tôi biết rằng khi quyết định kết hôn,
cuộc hôn nhân của tôi phải là cuộc sống gia đình ăn đời ở kiếp. Nhìn lại quãng
thời gian đó và nhìn lại chính mình, tôi nhận ra rằng tôi đã hoảng sợ thế nào
về tội lỗi nói chung và về tình yêu mãnh liệt của Bill dành cho tôi nói riêng.
Với tôi, anh ấy là hiện thân của sức mạnh thiên nhiên và tôi nghĩ rằng liệu
mình có thể chịu nổi nỗi khó khăn sẽ kinh qua khi đối mặt những thay đổi từng
thời kỳ trong cái sức mạnh thiên nhiên đó của Bill hay không. Bill Clinton sẽ
là người vô giá trị nếu anh ấy không bền bỉ. Anh ấy đã lập mục tiêu và tôi là
một trong những mục tiêu đó. Anh ấy cầu hôn tôi lần nữa, lần nữa và tôi luôn từ
chối. Cuối cùng, anh ấy nói: “Thôi được, anh sẽ không hỏi cưới em thêm lần nào
nữa và nếu em quyết định lập gia đình với anh thì em phải nói ra (…).
Sau đó Bill tốt nghiệp, trở về Arkansas dạy luật;
Hillary đến Washington làm việc cho Uỷ ban tư pháp Hạ viên, lúc đó thụ lý cuộc
điều tra Richard Nixon trong vụ Watergate (LND).
Ngày 9/8/1974, Nixon từ chức tổng thống và tôi bất ngờ thất
nghiệp (…). Tôi quyết định nghe theo con tim hơn là cái đầu. Tôi chuẩn bị hành
lý tới Arkansas . (Hillary nhận lời mời dạy khoa luật Đại học Arkansas, LND). “Bồ
có mất trí không vậy? - bạn tôi, Sara Ehrman, hỏi sau khi nghe tôi thông báo -
Tại sao bồ lại quẳng tương lai đi?”. Đôi lúc tôi phải lắng nghe một cách khó
khăn cảm giác của mình để quyết định điều gì nên làm. Khi đó bạn phải quyết
định một mình, cho dù bạn bè và người thân – chưa kể công chúng và báo chí - sẽ
tra vấn sự lựa chọn và hoài nghi động cơ của bạn.
Tôi đã yêu Bill trong trường luật và tôi muốn ở cùng anh ấy.
Tôi biết mình sẽ hạnh phúc hơn khi có Bill ở bên cạnh và chỉ cần vậy, tôi luôn
tin rằng mình có thể sống mãn nguyện ở bất kỳ đâu. Do đó, tôi đánh xe tới một
nơi mà tôi chưa từng sống, không có bạn bè và cả gia đình. Tuy nhiên, trái tim tôi
mách rằng tôi đã đi đúng hướng (…). Vào cuối niên khóa, tôi trở lại Chicago và
vùng duyên hải miền Đông để thăm bạn bè và gặp một số người từng đề nghị làm
việc với tôi. Tôi vẫn không chắc mình giải quyết thế nào cho số phận.
Trên đường ra phi trường, Bill và tôi đi ngang qua một căn
nhà gạch đỏ gần đại học, đang treo bảng bán. Tôi bất giác chợt nhận ra rằng đó
là căn nhà nhỏ rất xinh. Sau vài tuần đi xa và suy nghĩ, tôi quyết định trở lại
cuộc sống tại Arkansas và trở lại với Bill. Khi đến đón tôi, Bill hỏi: “Em còn
nhớ căn nhà em thích không? Anh mua rồi. Bây giờ em hẳn phải kết hôn với anh vì
anh làm sao sống nổi một mình trong căn nhà đó!”. Bill thích thú đánh xe đến và
đưa tôi vào bên trong. Căn nhà có mái hiên, phòng khách trần cao, lò sưởi, một
cửa sổ lồi rất to, phòng ngủ, phòng tắm và một căn bếp thoạt trông đã biết cần
nhiều thời giờ dọn dẹp. Với lời cầu hôn lần này của Bill, tôi nói: “Vâng!”.
Sau tất cả những gì xảy ra từ đó tới nay, người ta hay hỏi
tôi rằng tại sao tôi và Bill gắn bó với nhau. Đó không phải là câu hỏi tôi
thích nhưng xét ở góc độ bản chất công chúng với thói quen dòm ngó cuộc sống
chúng tôi, nó lại là câu hỏi mà được hỏi đi hỏi lại nhiều lần. Tôi biết nói gì
bây giờ, để giải thích về một tình yêu bền bỉ sau bao nhiêu năm tháng đã ngày
càng nảy nở qua những chia sẽ trong chăm sóc và dạy dỗ đứa con gái, qua việc
chu tất mồ yên mả đẹp cho các cụ sinh thành và qua việc gìn giữ tình bằng hữu
với các gia đình bè bạn, một tình bạn suốt đời, một niềm tin chung nhất và một
lời hứa bất dịch cho đất nước chúng tôi? Tất cả những gì tôi có thể khẳng định
là sẽ không ai hiểu rõ tâm can cũng như không ai có thể làm cho tôi cười, trừ
Bill. Thậm chí sau ngần ấy năm, anh ấy vẫn là người mạnh mẽ, đầy sinh lực và
thú vị nhất mà tôi từng gặp. Bill Clinton và tôi đã bắt đầu từ một cuộc trò
chuyện vào mùa xuân 1971 và hơn 30 năm sau, chúng tôi vẫn tiếp tục trò chuyện
với nhau.
Vượt qua cơn bão Monica Lewinsky
Năm 1998 -
thời điểm sự kiện Lewinsky bùng nổ, nước Mỹ có hơn 4,5 triệu người lập gia đình
và cũng có 1,7 triệu người ly dị hoặc hôn nhân tan vỡ. Tính đến ngày
11/10/2003, cặp vợ chồng Hillary - Bill Clinton sẽ tròn 28 năm chung sống.
Họ vẫn
không có tên trong danh sách trung bình 1,5 triệu người Mỹ ly dị mỗi năm: Cơn
bão Monica Lewinsky đã đi qua... (Lời người dịch - LND)
Tôi biết
rằng tôi và Bill vẫn phải thực hiện các công việc thường nhật. Vài tùy viên ở
Cánh Tây đã rì rầm qua điện thoại di động về vụ Monica Lewinsky và họ thậm chí
còn xì xào đằng sau những cánh cửa đóng kín. Vấn đề quan trọng bây giờ là trấn
an ban trị sự Nhà Trắng rằng chúng tôi sẽ giải quyết được cuộc khủng hoảng và
sẵn sàng phản công như chúng tôi đã từng làm trong quá khứ.
Điều tốt
nhất tôi có thể làm cho chính mình và cho những người quanh tôi là tiến thẳng
lên phía trước. Đáng lý tôi nên dành nhiều thời gian hơn cho các cuộc tiếp xúc
đầu tiên với công chúng (...). Theo David Kendall (luật sư riêng của Bill Clinton,
LND), lần này gã ác tâm (chưởng lý Kenneth Starr, LND) có thể dùng
trò cũ bằng cách đòi trát toà cho thẩm cung tất cả nhân viên, bạn bè, người
thân gia đình biết thông tin liên quan đến vụ Lewinsky. David Kendall nói thêm
rằng ngày 16/1, Bộ trưởng Tư pháp (Janet) Reno đã gửi thư đến hội đồng thẩm
phán đề nghị cho Starr mở rộng phạm vi điều tra. Sau này, chúng tôi mới biết đề
nghị của Reno đã dựa vào thông tin không đầy đủ và sai lệch do chính gã ác tâm
cung cấp.
Bill đã bị
bịt mắt và sự bất công trong vụ việc càng khiến tôi quyết tâm đứng cạnh anh ấy
thực hiện cuộc chiến chống lại những lời buộc tội. Tôi biết thiên hạ đang tự
hỏi: "Làm sao bà ấy (Hillary) có thể dậy nổi vào buổi sáng, huống hồ
chường mặt ngoài công chúng? Ngay cả khi không tin những lời cáo buộc, thì nội
việc nghe thiên hạ bàn tán thôi cũng đã khiến bà ấy đủ suy sụp rồi". Như tôi,
Bill cũng không hũy các cuộc hẹn trước. Anh ấy chuẩn bị dự cuộc phỏng vấn lên
lịch trước với Đài phát thanh quốc gia (...).
Chiến
dịch pháp lý của Kenneth Starr cuối cùng đã thành công và Bill Clinton phải thú
nhận toàn bộ sự việc trước công chúng Mỹ... (LND)
David
Kendall thông báo với giới truyền hình rằng Bill sẽ phát biểu trước công chúng
lúc 10 giờ tối. Vài cố vấn tin cậy nhất của Bill, luật sư Nhà Trắng Chuck Ruff
cùng Paul Begala, Mickey Kantor, James Carville, Rahm Emanuel và vợ chồng Harry
- Linda Thomason, đã tập trung tại khách sạn Solarium để giúp Bill soạn diễn
văn. David Kendall cũng có mặt và cả Chelsea - con bé không biết chuyện gì đang
xảy ra. Thoạt đầu, tôi tránh mặt. Tôi không muốn giúp Bill soạn diễn văn chỉ
bởi điều đó vi phạm nguyên tắc về phép lịch sự và sự tôn trọng đời sống riêng
tư mà tôi đặt ra lâu nay. Tuy nhiên, cuối cùng, vì thói quen, có thể vì tò mò
hoặc cũng có thể vì tình yêu dành cho Bill, tôi đã lên gác. Khi tôi vào phòng, khoảng
8 giờ tối, ai đó đã nhanh tay vặn tắt âm lượng truyền hình. Họ biết tôi không
thể chịu nổi khi nghe những gì truyền hình tường thuật về vụ bê bối Lewinsky.
Lúc tôi hỏi đến bài diễn văn, Bill còn chưa quyết định phải nói như thế nào.
Anh ấy muốn công chúng hiểu rằng anh ấy thành khẩn hối hận việc lừa dối gia
đình, bạn bè và đất nước, rằng mình đã phạm một sai lầm kinh khủng (...).
Chỉ Bill,
tôi và nhóm chính khách đối ngoại Nhà Trắng biết trước rằng vài giờ sau bài
diễn văn thú nhận tội lỗi cá nhân tổng thống, Mỹ sẽ nã tên lửa vào trại huấn
luyện khủng bố của Osama bin Laden ở Afghanistan. Bill bị buộc tội ra lệnh thực
hiện vụ tấn công để lái dư luận khỏi sự chú ý vào vấn đề khó khăn của mình (...).
Anh ấy trở về nhà, ngập sâu trong im lặng.
Quả là như
tra tấn khi Bill và tôi cùng bị giam vào một nơi, nhưng cũng thật khó lòng mà
thoát ra. Báo chí đã bao vây hòn đảo và chỉ chực đổ bộ xuống đó ngay khi chúng
tôi xuất hiện trước công chúng. Thoạt đầu, chúng tôi không muốn xuất hiện.
Nhưng Walter và chị Betsy, vợ anh, đã có thái độ khuây khỏa khi nói về những kẻ
đang đòi cái đầu của Bill và chỉ trích tôi vì đã không tha thứ cho anh ấy.
"Thật không thể tin nổi", Walter nói. "Tại sao bọn người ấy không
hiểu cuộc đời nhỉ? Chị biết đấy, tôi đã sống đủ lâu để biết rằng những cuộc hôn
nhân tốt đẹp đều kinh qua sóng gió. Chúng ta chẳng ai hoàn hảo cả. Phải dong
buồm mà tiến lên chứ!".
Cuối tháng
8, không khí bắt đầu bớt căng thẳng. Dù còn đau đớn và thất vọng về Bill, nhưng
những giây phút cô đơn đã khiến tôi nghiệm ra rằng tôi vẫn yêu anh. Điều mà tôi
vẫn chưa biết là cuộc hôn nhân của chung tôi có thể hoặc cần phải chấm dứt hay không.
Dự đoán từng ngày bao giờ cũng dễ hơn đoán định tương lai. Tôi chưa quyết
định có nên chiến đấu cho chồng tôi và cuộc hôn nhân của tôi hay không, nhưng
tôi đã quyết phải chiến đấu cho tổng thống của tôi.
Cảm xúc cá
nhân và niềm tin chính trị của tôi bị va chạm dữ dội. Ở cương vị người vợ, tôi
chỉ muốn vặn cổ Bill. Tuy nhiên, anh ấy cũng là tổng thống của tôi và tôi cho
rằng dù thế nào, Bill cũng đang lãnh đạo nước Mỹ theo cách mà tôi phải tiếp tục
hỗ trợ. Dù anh ấy gây ra điều gì, tôi không nghĩ có người nào khác trên đời nà
lại có thể chịu nhiều đối xử thô bạo nhẫn tâm so với những gì Bill nhận lãnh và
đối mặt. Sự riêng tư của anh ấy, sự riêng tư của tôi, sự riêng tư của Monica
Lewinsky và sự riêng tư của gia đình chúng tôi đã bị xâm phạm thô bạo.
Tôi
tin rằng những gì chồng tôi làm là hoàn toàn sai về mặt đạo đức. Tuy nhiên, tôi
cũng tin rằng sai lầm của anh ấy không phải là sự phản bội Tổ quốc. Nếu những kẻ như Starr và phe cánh
của y phớt lờ Hiến pháp và lợi dụng quyền hạn cho mục tiêu xấu xa và có thể lật
đổ được tổng thống, thì như vậy quả thật đáng buồn cho đất nước chúng tôi. Chức
tổng thống của Bill, chức tổng thống hợp hiến cũng như tính chính trực của Hiến
pháp bắt đầu nằm ở vị thế chông chênh trên bàn cân.
Những gì
tôi làm và nói trong những ngày tháng tới sẽ ảnh hưởng đến không chỉ tương lai
của tôi và Bill mà cả tương lai của nước Mỹ. Cuộc hôn nhân của chúng tôi cũng ở
thế chông chênh và tôi không biết chắc nó có thể (hoặc cần phải) lật nghiêng
theo hướng nào (...).
Ngày 9/9,
các trợ lý của Starr đưa hai chiếc xe tải đến trước các bậc thang của Capitol
và chuyển giao những bản sao của "báo cáo Starr" gồm 110.000 từ, kèm
với 36 thùng hồ sơ hỗ trợ. Tôi chưa đọc báo cáo của Starr nhưng nghe đâu, trong
bản báo cáo 445 trang này, từ "sex" (hoặc biến thể nào đó của nó)
được nhắc đi nhắc lại đến 581 lần. (...) Việc công bố nó là một khoảnh khắc u
ám trong lịch sử nước Mỹ.
Bill phó
mặc số phận chính trị của anh ấy cho người dân nước Mỹ. Anh ấy cầu xin sự cảm
thông của họ rồi trở lại làm việc cho họ với sự tận tuỵ mà anh ấy đã đem vào
nhiệm kỳ của mình kể từ ngày đầu tiên đặt chân đến Nhà Trắng. Và chúng tôi tiếp
tục những phiên họp tham vấn thường kỳ, buộc chúng tôi phải nêu và trả lời các
câu hỏi khó khăn mà những năm tháng vận động tranh cử không ngừng nghỉ đã cho
phép chúng tôi trì hoãn. Giờ đây, tôi muốn cứu lấy cuộc hôn nhân của chúng tôi,
nếu có thể được (...).
Bằng
sự tha thứ của mình đối với chồng, bà Hillary đã góp phần quan trọng khiến nước
Mỹ nhìn lại vị tổng thống của họ với thái độ vị tha hơn. Các cuộc tấn công vào
gia đình Clinton bắt đầu gây công phẫn và bà Hillary ra tranh cử thượng nghị sĩ
New York. (LND)
Vào ngày
bầu cử 7/11, Bill và Chelsea bỏ phiếu cho tôi tại điểm bầu cử địa phương -
trường tiểu học Douglas Grafflin ở Chappaqua. Sau bao năm trời thấy tên Bill
trên phiếu bầu, tôi thấy lòng rộn ràng và vinh dự khi thấy tên của chính tôi.
Kết quả thông báo vào buổi chiều cho thấy tôi chắn chắn thắng cử.
Cuối cùng,
ngày được trông đợi nhất đã đến. Do chỉ có thành viên quốc hội và ban trị sự
của họ được phép vào thượng viện, không loại trừ cả các tổng thống, nên Bill
cùng Chelsea và vài thành viên gia đình tôi buộc phải chứng kiến lễ tuyên thệ
nhậm chức thượng nghị sĩ của tôi từ hành lang dành cho khách.
8 năm qua,
tôi đã ngồi trên khán đài quan sát Bill, chia sẻ những trăn trở tương lai đất
nước trong chính toà nhà này. Ngày 3/1/2001, khi bước ra giữa khán phòng thượng
viện và tuyên thệ "nguyện hết lòng ủng hộ và bảo vệ Hiến pháp Hoa
Kỳ...", tôi nhìn lên khán đài thấy mẹ, con gái và chồng tôi đang mỉm cười
với bà thượng nghị sĩ mới toanh của New York...
Hillary - người con, người mẹ, chính khách
Cựu đệ nhất
phu nhân đã viết nhiều về lối suy nghĩ và hành xử của bà trong cuộc sống và
công việc. Bà trân trọng gắn chúng với tình yêu vô bờ bến mà những người thân
thiết đã dành cho bà và ngược lại.
Theo
Hillary, thứ quý nhất mà bà được thụ hưởng từ cha mẹ là niềm tin mà họ ban
tặng, từ đó bà tìm được lối đi và sự lựa chọn cho cuộc sống của mình. (Lời
người dịch - LND)
Mẹ tôi,
Dorothy Howell Rodham, là một người nội trợ. Cuộc sống của bà gói trọn trong
việc chăm sóc tôi và hai em trai tôi. Đến hôm nay tôi vẫn còn thán phục vì bà
đã vượt qua thời thơ ấu cô đơn để trở thành một người mẹ đầy tình yêu, luôn
tỉnh táo và cân bằng, và luôn tìm ra thời gian để trò chuyện cùng chúng tôi.
Thời trẻ, từng có lúc bà phải làm người giữ trẻ để đổi lấy nơi cư ngụ và mức lương
3 USD/tuần. Ngày nào bà cũng phải giặt đồ vì bà chỉ có một chiếc sơmi và một
chiếc váy. Nhưng kinh nghiệm làm người giữ trẻ trong gia đình đầy tình thương
ấy đã dạy cho bà cách chăm sóc gia đình và con cái khi bà trưởng thành.
Vào một mùa
hè nọ, mẹ giúp tôi xây dựng một thế giới tưởng tượng cho mình bằng cách xây một
ngôi nhà bằng một hộp giấy, lấy những mảnh gương nhỏ làm hồ, lấy những nhánh
cây con làm cây cối, rồi nghĩ ra những câu chuyện cổ tích cho búp bê đóng vai. Một
lần khác, bà lại khuyến khích giấc mơ đào một đường hầm tới tận Trung Quốc của
em trai Tony bằng cách đọc sách về Trung Quốc cho em nghe, để rồi mỗi sáng Tony
hì hục đào những đường hầm cạnh nhà và tìm thấy những thứ ngộ nghĩnh mà mẹ đã
giấu sẵn dưới đất. Mẹ luôn khuyến khích chúng tôi đọc sách để tìm hiểu về thế
giới xung quanh. Hằng tuần, bà đưa tôi đến thư viện trong vùng để tôi có thể
lang thang giữa những giá sách thiếu nhi...
Cả
cha và mẹ tôi đều luôn có ý thức huấn luyện chúng tôi thành những người cứng
rắn để có thể tồn tại được trong bất kỳ hoàn cảnh sống nào, và phải biết đứng
lên tự bảo vệ mình. Có lúc mẹ nhận ra tôi ít ra ngoài chơi với bạn bè, rồi đi chơi về thì
thường khóc và mách với bà rằng đứa bạn ở nhà bên kia đường luôn xô đẩy và hiếp
đáp tôi. Một lần khi thấy tôi bỏ về, bà chặn tôi lại và ra lệnh: "Hãy đi
ra ngoài ấy. Nếu Suzy đánh con, con có quyền đánh lại nó. Hãy tự bảo vệ mình.
Trong nhà này không có chỗ cho những người hèn yếu". Sau đó bà núp sau rèm
cửa nhà bếp nhìn tôi gồng mình lên và quay lại "đấu trường" bên kia đường.
Rồi tôi trở về sau vài phút, mặt bừng lên vì chiến thắng: "Giờ thì con có
thể chơi với bọn con trai. Còn Suzy vẫn sẽ là bạn con".
Cha
mẹ tôi có những quan niệm chính trị khác nhau, luôn tranh luận về những vấn đề
chính trị quanh bàn ăn mỗi ngày, nhờ đó tôi hiểu được rằng những quan điểm khác
nhau vẫn có thể cùng tồn tại dưới một mái nhà.
Cho đến năm
12 tuổi, tôi đã có thể phát biểu những quan điểm riêng của mình. Những niềm tin
của tôi ngày nay đều là kết quả tổng hợp và lựa chọn những quan điểm về giá trị
cuộc sống của cha mẹ tôi trước đây.
Cô
con gái Chelsea được bà Hillary gọi là "điều kỳ diệu của đời tôi".
Cách bà Hillary dạy dỗ con gái chính là cách bà tự hoàn thiện mình. (LND)
Sự ra đời
của Chelsea là điều kỳ diệu và hứng khởi nhất trong cuộc đời tôi. Ngay sau khi
Chelsea chào đời năm 1980, Bill ôm Chelsea trong tay và đi vòng quanh bệnh viện
để "tạo nên mối dây giao cảm cha con". Bill hát cho con nghe, ru con
ngủ, khoe con với mọi người và nói rằng anh ấy đã 'phát minh' ra tình phụ tử.
Với tôi, Chelsea là điều bí ẩn lớn nhất - có những lúc Chelsea khóc mà tôi
không tài nào dỗ nổi. Tôi thường nói với bé Chelsea lúc đó: "Chelsea,
đây là điều hoàn toàn mới đối với cả hai mẹ con. Mẹ chưa bao giờ làm mẹ, con
cũng chưa bao giờ làm em bé. Chúng ta phải giúp nhau để làm được điều đó tốt
nhất con nhé". (...)
Đến khoảng
năm 1986, Chelsea bắt đầu hiểu được mơ hồ là có người cha nổi tiếng là thế nào.
Trước đó, năm Chelsea 4 tuổi, có người hỏi Bill làm nghề gì, bé nói: "Cha
con nói chuyện điện thoại, uống cà phê và giảng giải". Nhưng đến năm 1986
thì chúng tôi phải chuẩn bị tinh thần để cho bé hiểu những tiểu tiết tiêu cực trong
chính trị, cụ thể là việc những lực lượng đối lập có thể nói này nói kia về cha
mẹ của bé. Chúng tôi ngồi quanh bàn ăn, giả vờ như đang trong một buổi tranh
luận chính trị trong đó tôi đóng vai chính khách đối lập chỉ trích Bill không
làm tốt vai trò thống đốc. Bé Chelsea tròn xoe mắt, không tin nổi là người ta
có thể nói về cha của bé những điều tồi tệ như thế. (...)
Cho đến
thời điểm đó, làm con tổng thống luôn là điều khó khăn. Bill và tôi vẫn cố sắp
xếp thời gian để ăn tối cùng với con và nói về những chuyện thuần tuý gia đình,
như kế hoạch cuối tuần hoặc là những chuyến đi nghỉ. Tôi cũng cố gắng loanh
quanh ở khu vực phòng Chelsea vào những lúc cháu đi học ballet về vì biết đâu Chelsea
có điều gì cần trao đổi. Ít nhất thì tôi cũng muốn được thấy bóng dáng con tôi
trước khi cháu bước vào phòng riêng...
Ngày kỷ
niệm sinh nhật cháu, chúng tôi bàn về những trường đại học mà Chelsea có thể
nộp đơn. Suốt buổi, Chelsea chỉ ngồi im lặng, nhưng cuối cùng lại đột ngột lên
tiếng: "Ba mẹ biết không, con nghĩ là con muốn đến xem trường đại học
Stanford". Tôi quên phắt việc kiềm chế phản ứng tâm lý, nói ngay:
"Cái gì cơ, Stanford quá xa nhà. con không thể đi xa như thế - cách đây
đến những ba múi giờ. Cha mẹ sẽ không có lúc nào gặp con cả". Bill xiết
chặt tay tôi và nói với Chelsea: "Con cưng, con có thể đi bất cứ nơi đâu
con muốn". Buổi trò chuyện kéo tôi về thực tế: đằng nào thì hơn một năm
nữa, con gái sẽ rời xa chúng tôi. Có lẽ con tôi đã sẵn sàng, nhưng tôi thì
chưa. (...)
Cuối cùng
Chelsea cũng được nhận vào S. Tôi cố gắng không thể hiện tâm trạng âu sầu vì
cảm giác sắp mất con, vì sợ rằng tôi sẽ làm hỏng mất khoảnh khắc quan trọng này
trong đời con mình. Tôi tự an ủi mình bằng cách dành thật nhiều thời gian cho
Chelsea. Chúng tôi chơi trò chơi để giải toả tâm lý này, và rồi tôi cũng vượt qua
được giai đoạn khó khăn đó...
...
Tôi nhận ra rằng Bill và tôi phải nói chuyện với Chelsea về điều này (vụ Monica
Lewinsky). Khi tôi nói Bill phải tự làm điều đó, mắt anh nhoà lệ. Bill đã phản
bội niềm tin trong cuộc hôn nhân của chúng tôi, và cả hai chúng tôi biết điều
đó có thể là một đổ vỡ không thể hàn gắn được. Mà bây giờ chúng tôi lại còn phải
nói với Chelsea rằng Bill cũng đã lừa dối cháu nữa. Đó là những giây phút khủng
khiếp đối với tất cả chúng tôi...
Một
giai đoạn gay go khác của Hillary là khi bà phân vân có nên ra tranh cử hay
không (LND).
Một trong
những niềm an ủi trong lúc tôi cân nhắc về quyết định ra tranh cử là Bill -
chúng tôi bắt đầu trò chuyện lại về những điều khác ngoài tình trạng hôn nhân
của chúng tôi. Nhờ thế mà cả hai dần thoải mái trở lại. Bill rất cố gắng tỏ ra
có ích, còn tôi thì tôn trọng ý kiến của anh ấy. Bill cẩn thận trao đổi từng
chi tiết những bận tâm của tôi và đánh giá từng khó khăn mà tôi có thể gặp phải.
Chúng tôi đổi vị trí cho nhau, giờ thì Bill đóng vai trò mà trước đây tôi vẫn
hay làm đối với chồng mình. Dù sao tôi vẫn thấy mình băn khoăn mãi - khi thì
tôi nghĩ tranh cử là điều tuyệt vời, khi thì tôi thấy đó là điều điên rồ. (...)
Hai khó
khăn nhất trong đời mà tôi phải đương đầu cho đến nay là giữ cuộc hôn nhân của
Bill và tôi, và ra tranh cử ghế thượng viện bang New York. Đến giờ, tôi biết
tôi muốn cuộc hôn nhân của tôi được bền vững vì tôi yêu Bill và trân trọng
những tháng năm chúng tôi sống cùng nhau. Tôi biết tôi không thể nuôi dưỡng
Chelsea một mình tốt bằng khi tôi và Bill cùng nhau nuôi dưỡng cháu. Tôi biết mình
có thể sống một mình và sống tốt, nhưng tôi vẫn mong tôi và Bill có thể cùng
nhau đi đến cuối con đường. Chúng tôi đã hứa cùng nhau xây dựng lại cuộc hôn
nhân này với niềm tin, tình yêu và quá khứ san sẻ cùng nhau. Khi tôi nhận rõ ra
điều này, tôi thấy mình sẵn sàng hơn trong việc bắt đầu bước vào cuộc tranh cử.
(...)
Mục tiêu
của tôi là đi đến 62 hạt trong toàn tiểu bang. Tôi dừng lại các quán nhỏ bên
đường như cách mà Bill và tôi từng làm trước đây, dù chỉ có vài người trong
quán tôi cũng dừng để bước vào và trò chuyện với họ về những mối bận tâm của
mọi người. Với tôi, đó là cách tốt nhất để tiếp cận những vấn đề của người dân.
Nhưng tôi không cảm thấy mệt mà ngược lại, cuộc vận động tiếp thêm năng lượng
cho tôi, tôi học được cách lắng nghe người khác, xem xét những lựa chọn khác
nhau và quyết định dựa trên bản năng của mình (...)
Ngày
cuối cùng ở Nhà Trắng (LND)
Tôi cảm ơn
người nhân viên phụ trách trang hoàng hoa cho từng căn phòng trong Nhà Trắng,
cảm ơn những người đã làm bếp cho chúng tôi, những người đã cẩn thận chăm sóc
nơi ở này. Tôi ôm những người xung quanh để tạm biệt, và rồi biến những giây
phút này thành vũ điệu chia tay. Chúng tôi xoay tròn trong gian phòng lát đá. Chồng
tôi chen vào, ôm tôi trong vòng tay và chúng tôi nhảy điệu valse suốt chiều dài
hành lang rộng. Lúc đó, tôi nói lời chia tay với ngôi nhà mà tôi đã sống 8 năm
trong dòng lịch sử.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét